slownik

   1 # S³ownik (leksykon?) dla PTM
   2 # Lipiec 1999 (GPL) PTM
   3 # Wskazówka dla t³umaczy: tu wstawi± wszelkie dziwne s³ówka... ;)
   4 # Oczywi¶cie po uzgodnieniu na ptm@amg.net.pl, lub znalezieniu w fachowej
   5 # ksi±?ce, lub podreczniku.
   6 # Format wpisów:
   7 # Klucz[jedna lub wiecej tabulacji]Opis1[%komentarz1] (jedna linijka)
   8 # [[jedna lub wiecej tabulacji]Opis2[%komentarz2]
   9 # ...
  10 # [[jedna lub wiecej tabulacji]OpisN[%komentarzN]
  11 # - Odno¶niki miedzy znaki `!' (patrz `to debug')
  12 # - Komentarz za znakiem `%'
  13 # - Czasowniki poprzedzamy `to'
  14
  15 acknowledgments         podziekowania                   % czesto wypada z g³owy
  16 additionaly             dodatkowo                       % podstawowe znaczenie
  17                         poza tym                        % czesto brzmi du?o lepiej ni? `dodatkowo'
  18 adjustment              nastawienie
  19 alignment               wyrównanie
  20 assertion               zapewnienie
  21 authentication          uwierzytelnianie
  22                         autentykacja                    % troche slangowo
  23 authorization           autoryzacja
  24 backdoor                tylne wyj¶cie
  25 background              t³o
  26 backing store           buforowanie ekranu              % przez serwer w X Window System
  27 backslash               znak lewego uko¶nika
  28 bandwidth               szeroko¶æ pasma
  29 bit                     bit
  30 block device            urz±dzenie blokowe              % np. dysk twardy
  31 bold                    pogrubienie
  32                         wyt³uszczenie
  33 bookmark                zak³adka                        % szczególnie kontekst edytorów, itp.
  34 boot loader             startowy program ³aduj±cy       % (c) PTM
  35 boot sector             sektor startowy
  36 border                  ramka
  37 brace                   nawias klamrowy
  38 bracket                 nawias kwadratowy
  39 breakpoint              punkt wstrzymania
  40                         pu³apka
  41 bridge                  most
  42 broadcast address       adres rozg³oszeniowy    % id±c za "TCP/IP Administracja sieci" C. Hunta
  43 busy waiting            oczekiwanie aktywne     % procesu na zdarzenie
  44 byte                    bajt
  45 bytecode                kod bajtowy
  46                         kod binarny
  47 cache                   bufor podreczny
  48 callback                oddzwanianie
  49 capability              zdolno¶æ
  50                         mo?liwo¶æ               % w niektórych wypadkach--wtedy jest to dobre stylistycznie
  51 carrige return          powrót karetki
  52 carry                   przeniesienie           % np. gdy 99+01=00
  53 character device        urz±dzenie znakowe      % np. port RS232
  54 charset                 zestaw znaków
  55 child process           proces potomny
  56 cipher                  szyfr
  57 circuit switched network        sieæ z komutacj± kana³ów        % tj. przy po³±czeniu, np. telefonicznym dostajemy w³asny kana³ w centrali przeciwienstwo to sieæ z komutacj± pakietów
  58 click                   klikniecie
  59                         mla¶niecie              % wg Jana Bieleckiego
  60 cluster                 klaster                 % grupa obiektów, maj±cych wspóln± ceche
  61                         zlepek
  62 colon                   dwukropek
  63 column                  kolumna
  64 command                 polecenie
  65 common                  wspólny
  66                         powszechny
  67 compatible              zgodny
  68                         kompatybilny            % w ostateczno¶ci :)
  69 complex number          liczba zespolona
  70 compound                z³o?ony
  71 connection              po³±czenie
  72 conse                   wagonik                 % (c) PTM: Lispowy dwurekord z³o¿ony z `car' i `cdr'. `Wagonik' jest prób± okre¶lenia funkcjonalno¶ci tej struktury.
  73 constraint              ograniczenie
  74 convenience             wygoda
  75 control sequences       sekwencje steruj±ce
  76 control characters      znaki steruj±ce
  77 control terminal        terminal steruj±cy
  78 cooperative multitasking        wielozadaniowo¶æ kooperatywna
  79 courtesy copy           kopia grzeczno¶ciowa    % czyli CC w nag³ówkach listów
  80 custom                  obyczaj                 % podstawowe znaczenie
  81                         w³asny                  % np. dostosowany do swoich potrzeb lub zwyczajów
  82 daemon                  demon
  83 datagram                datagram
  84 DBMS                    DBMS                    % system zarz±dzania baz± danych (Database Management System)
  85 deadlock                blokada                 % np. gdy dwa procesy nawzajem na siebie czekaj± (np. jeden na plik u?ywany przez drugi, a drugi na plik u?ywany przez pierwszy)
  86 debugger                debugger                % narzedzie wy³apywania b³edów programu
  87                         odpluskwiacz            % slangowo, ale mi³e dla ucha :-)
  88 default                 domy¶lny
  89 deferred                od³o¿ony
  90 delimiter               ogranicznik
  91                         separator
  92 demultiplexing          rozdzielanie            % za t³umaczeniem Stevensa, np. gdy UDP rozdziela pakiety z interfejsu na poszczególnych u¿ytkowników
  93 deprecated              przestarza³y
  94 design                  projekt
  95                         wykonczenie             % (PTM) np. `motif-like design'
  96                         wzór
  97 desired                 oczekiwany
  98 desktop                 pulpit
  99 dumb terminal           terminal uproszczony    % propozycja Kloczka
 100 diff file               plik ró?nicowy          % wynik u?ycia komendy diff(1)
 101 differential            ró?niczka               % matematycznie
 102                         zró?nicowany
 103 digraph                 dwuznak
 104 discrepency             sprzeczno¶æ
 105 dot                     kropka
 106 DPMS                    DPMS                    % (Display Power Management Signalling)
 107 driver                  sterownik
 108 edition                 edycja
 109 efficiency              wydajno¶æ
 110 elaboration             opracowanie
 111 embedded                osadzony
 112 encryption              szyfrowanie
 113 end to end              obs³uga bezpo¶rednia
 114 engine                  mechanizm               % spotkane w s³owniku Adama Podstawczynskiego, ca³kiem zreczne
 115                         motor                   % spotykane w praktyce
 116                         silnik                  % spotykane w praktyce
 117 enumeration             wyliczenie
 118 envelope                kopertowy               % np. Sender w poczcie jest adresem kopertowym
 119 environment             ¶rodowisko
 120 escape seqences         sekwencje specjalne
 121 escape characters       znaki specjalne
 122 escaped                 cytowany                % zazwyczaj, np. `\ ' to cytowana spacja
 123 even parity             dope³nianie bajtu do parzystej liczby jedynek
 124 exception               wyj±tek
 125 exchanger               wymiennik               % np. wymiennik poczty (MX)
 126 exclusive               wy³±czny
 127 explicit                jawny
 128 expression              wyra?enie
 129 extension               rozszerzenie
 130 filehandle              uchwyt (deskryptor) pliku
 131 filesystem              system plików
 132 firewall                zapora ogniowa          % ¶rednio popularne okre¶lenie...
 133                         firewall                % raczej slangowo
 134 flexible                elastyczny
 135 floating point          zmiennoprzecinkowy
 136 font                    czcionka
 137                         font                    % s± sprzeczne g³osy co do tego czy jest to forma poprawna :)
 138 foreground              pierwszy plan
 139 forwarded message       wiadomo¶æ przelotowa    % warto, co by sie przyje³o :)
 140 forwarding              przekazywanie
 141                         forwardowanie           % slang
 142 frame                   ramka
 143 frontend                interfejs
 144 full duplex             transmisja dwukierunkowa
 145 gateway                 bramka
 146                         brama
 147 generic                 zwyk³y
 148                         podstawowy
 149 glitch                  krótkie zak³ócenie
 150 glyph                   glif                    % np. matryca znaku
 151 half duplex             transmisja naprzemienna
 152 handler                 procedura obs³ugi
 153 handshake               programowe/sprzetowe potwierdzenie
 154                         pakiet powitalny negocjacji protoko³u   % w du¿ej cze¶ci wypadków
 155 hardcopy terminal       terminal hardcopy       % terminal z mo¿liwo¶ci± drukowania
 156 hexadecimal             szesnastkowy
 157 highlight               pod¶wietlenie
 158 hop by hop              obs³uga tranzytowa
 159 horizontal              poziomy
 160 host                    stacja sieciowa
 161                         host                    % slangowo, lecz akceptowalnie
 162 hyphenation             dzielenie wyrazów
 163 IDE                     IDE                     % Integrated Development Environment
 164 idleness                bezczynno¶æ
 165 image                   obraz                   % nie tylko w sensie dos³ownym, lecz równie? np. kernel image, module image, itp.
 166 implementation          implementacja
 167 implicit                niejawny
 168 inch                    cal
 169 individual              konkretny
 170                         poszczególny
 171 interface               interfejs
 172                         miedzymordzie           % fama g³osi, ?e dawno temu by³o to powa?ne okrePlenie :)
 173 inode                   iweze³
 174 inheritance             dziedziczenie
 175 integral                ca³ka                   % matematycznie
 176                         integralny
 177 interlaced              z przeplotem
 178 interrupt               przerwanie
 179 interrupt character     znak przerwania
 180 intersection            przekrój                % zbioru matematycznego
 181                         cze¶æ wspólna
 182 invalid                 nieprawid³owy
 183 italic                  kursywa
 184 item                    element
 185                         pozycja
 186 job                     zadanie                 % czesto w terminologii komputerowej
 187                         praca                   % spotykane w t³umaczeniach ksi±?kowych
 188 jumper                  zworka
 189 kernel                  j±dro
 190 keyword                 s³owo kluczowe
 191 largery                 w du¿ym stopniu
 192                         w wiekszo¶ci
 193 latency                 zw³oka
 194 layer                   warstwa
 195 layout                  rozmieszczenie
 196 level                   poziom
 197 line                    linia
 198                         wiersz                  % czesto ³adniej brzmi
 199 line discipline         dyscyplina linii        % okre¶lenie z newsów, pcp
 200                         protokó³ obs³ugi        % np. protokó³ obs³ugi terminala - terminal line discipline
 201                         protokó³ obs³ugi linii
 202 link                    dowi±zanie              % w systemie plików
 203                         odno¶nik                % np. w HTML
 204 listed                  wyszczególniony
 205                         wy¶wietlony
 206                         wylistowany             % slangowo
 207 literal                 litera³                 % okre¶lenie Jana Bieleckiego
 208                         literalnie              % okre¶lenie Jana Bieleckiego
 209 leading                 wiod±cy
 210                         prowadz±cy
 211                         poprzedzaj±cy
 212 loader                  ³adowarka               % np. module loader, itp. [(c) PTM]
 213 loadable module         modu³ dynamiczny        % (c) PTM
 214 local area network      sieæ lokalna            % czyli LAN
 215 lock file               plik blokuj±cy
 216 logging                 raportowanie
 217                         rejestrowanie
 218                         logowanie               % raczej slangowo
 219 login shell             pow³oka zg³oszeniowa    % ze Stevensa
 220 lvalue                  lwarto¶æ                % okre¶lenie Jana Bieleckiego
 221 mail                    list
 222                         wiadomo¶æ
 223                         poczta
 224 mailbox                 skrzynka pocztowa
 225 mailing list            lista dyskusyjna
 226 major device number     du?y (majorowy) numer urz±dzenia
 227 manual                  podrecznik
 228 man page                strona podrecznika systemowego
 229                         strona podrecznika man
 230 master                  nadrzedny               % np. dysk
 231 match                   dopasowanie
 232 meta                    meta
 233 minor device number     ma³y (minorowy) numer urz±dzenia
 234 mode                    tryb
 235                         stan
 236                         prawa                   % czasem
 237 multicast address       adres grupowy
 238 multiplexing            zwielokrotnianie        % za t³umaczeniem Stevensa, np. gdy przez jedn± karte sieciow± lec± ró?ne protoko³y sieciowe
 239 multitasking            wielozadaniowy
 240 mutual                  wzajemny
 241 name server             serwer nazw
 242                         DNS                     % Domain Name Server
 243 name space              przestrzen nazw
 244                         przestrzen adresowa
 245 named pipe              potok nazwany
 246                         ³±cze nazwane
 247 nested                  zagnie?d?ony
 248 newline                 nowa linia
 249 newsgroup               grupa dyskusyjna
 250 notation                notacja
 251 novice                  pocz±tkuj±cy
 252 occurence               wyst±pienie             % w sensie (kolejnego) pojawienia
 253 octal                   ósemkowy
 254 odd parity              dope³nianie bajtu do nieparzystej liczby jedynek
 255 ordered                 uporz±dkowany
 256                         zamówiony
 257 OSI                     OSI                     % Open Systems Interconnection--model teoretyczny sieci
 258 packet switched network         sieæ z komutacj± pakietów       % na jednej linii biegn± fragmentowane pakiety ró?nych klientów
 259 parent process          proces macierzysty
 260 parity                  parzysto¶æ
 261 parity bit              bit parzysto¶ci
 262 passphrase              fraza koduj±ca          % u?ywane do blokowania ju? istniej±cego klucza/has³a
 263                         has³o                   % rzadziej
 264 patch                   ³ata
 265 path                    ¶cie¿ka                 % np. ¶cie?ka dostepu
 266 pattern                 wzorzec
 267 permissions             uprawnienia
 268 pid                     identyfikator procesu
 269                         pid
 270 pipe                    ³±cze komunikacyjne
 271                         potok
 272 pipeline                potok
 273 pixel                   piksel
 274 policy                  polityka
 275 polling                 odpytywanie
 276 preemptive multitasking wielozadaniowo¶æ z wyw³aszczaniem
 277 prefix                  przedrostek
 278 process                 proces
 279 prompt                  znak zachety
 280 provider                dostawca
 281 PSTN                    PSTN                            % Public Switched Telephone Network
 282 public key ring         pek kluczy publicznych          % w PGP
 283 query                   zapytanie
 284 queue                   kolejka
 285 quit character          znak zakonczenia
 286 race condition          sytuacja wy¶cigów
 287 RAD                     RAD                             % Rapid Application Development
 288 rational                liczba wymierna
 289 raw                     surowy
 290 read ahead              czytanie z wyprzedzeniem        % czyli buforowanie odczytu
 291 receiver                odbiorca
 292 recursive               rekurencyjny
 293 recursion               rekurencja
 294 redirection             przekierowanie
 295                         przeadresowanie
 296 reentrant               wielobie?ny
 297 reference               referencja                      % ogólne pojecie
 298                         odniesienie                     % czasem brzmi to bardziej polsko
 299 register                rejestr
 300 relay                   retransmiter                    % np. retransmiter poczty :-)
 301 release                 wydanie                         % np. w System V release 4
 302 relocation              relokacja                       % w konsolidatorze polega na przyznawanie adresów czasu dzia³ania poszczególnym sekcjom kodu
 303 remaining               pozosta³y
 304 remote                  zdalny
 305 repeater                przeka 1/4nik
 306 replacement             zastepowanie
 307 request                 ?±danie
 308 resolution              rozdzielczo¶æ
 309 restricted              ograniczony
 310                         zastrze?ony
 311 restricted shell        pow³oka okrojona
 312 rotating                obrotowy                        % np. rotating dash w mc
 313                         migruj±cy                       % np. migruj±ce pliki z logami
 314 route                   trasa
 315                         marszruta
 316 router                  router                          % niestety, przyje³o sie ju? w jezyku...
 317 row                     wiersz
 318 sample                  przyk³ad
 319                         próbka
 320 scathed                 uszkodzony
 321 scheduler               planista                        % za t³umaczeniem Listera, Eageta "Wprowadzenie do systemów operacyjnych"
 322 scheduling policy       polityka harmonogramowa         % przydzielania zadanim czasu prcoesora
 323                         polityka zadaniowa
 324 scope                   zakres
 325                         zawe?enie
 326 screen saver            wygaszacz ekranu
 327 SCSI                    SCSI                            % Small Computer System Interface
 328 semaphore               semafor
 329 semicolon               ¶rednik
 330 server                  serwer
 331 service                 us³uga
 332 shared memory           pamieæ dzielona
 333 shell                   pow³oka
 334 site                    witryna                         % w wypadku WWW
 335                         host                            % czasem jest to równowa?ne
 336                         okolica sieciowa                % eksperymentalna propozycja t³umaczenia oryginalnej nazwy `site'
 337 slave                   podleg³y                        % np. dysk
 338 slash                   uko¶nik
 339 socket                  gniazdo
 340 stack                   stos
 341 standout                wyró?niony
 342 start character         znak rozpoczecia                % znak kontrolny, wznawiaj±cy transmisje
 343 statement               instrukcja
 344 stop character          znak stopu                      % znak kontrolny, zatrzymuj±cy transmisje
 345 stream                  strumien
 346 string                  ³ancuch (znaków)
 347                         napis
 348                         string                          % niezalecane, slang
 349 subscript               indeks dolny
 350 subsequent              dalszy
 351                         pó 1/4niejszy
 352                         kolejny
 353 suffix                  przyrostek
 354 summary                 zestawienie
 355                         podsumowanie
 356                         wnioski                         % w sensie podsumuj±cym
 357 superscript             indeks górny
 358 superuser               superu?ytkownik
 359                         administrator                   % wersja zalecana przez Kloczka ;)
 360 swap file               plik wymiany
 361 swap partition          partycja wymiany
 362 switch                  prze³±cznik                     % urz±dzenie zarz±dzaj±ce prze³±czaniem sieci
 363 system call             wywo³anie systemowe
 364 tab                     tabulacja
 365 tab-stop                tabulator
 366 tag                     znacznik
 367 template                szablon                         % np. w C++
 368 theme                   motyw
 369 threshold               próg
 370 throttled               st³umiony
 371 tick                    znak kontrolny
 372                         ptaszek
 373                         tykniecie
 374 timeout                 czas oczekiwania
 375                         czas opó 1/4nienia
 376 time stamp              piecz±tka czasowa               % (c) PTM
 377 to accept               przyjmowaæ
 378 to amend                poprawiae
 379 to append               doklej±
 380 to attach               przy³±czyae
 381 to attempt              próbow±
 382 to bind                 zwi±z±                         % np. warto¶æ z symbolem zmiennej
 383 to concatenate          ³±czyae
 384                         konkatenow±                    % z pogranicza slangu, ale troche ¶ci¶lejsze
 385 to customize            dostosow±
 386 to debug                pracow± z !debugger!em
 387                         odpluskwi±                     % slang
 388                         odrobacz±                      % slang
 389 to decrypt              rozszyfrow±
 390 to descend              schodziae
 391 to design               przeznacz±
 392                         zaprojektow±
 393 to detach               od³±czyae                        % w terminologii uniksowej, od³±czyae od terminala i przej¶æ w t³o
 394 to download             pobier±
 395 to edit                 edytow±                        % w kontek¶cie tekstu
 396                         modyfikow±                     % w kontek¶cie innych rzeczy
 397 to encrypt              szyfrow±
 398 to establish            zestawiae
 399                         ustanowiae
 400 to evaluate             oceni±
 401                         analizow±                      % w praktyce to s³owo jest trafniejsze w t³umaczeniach, np. "to evaluate an expression"
 402 to execute              wykon±
 403                         wywo³±
 404 to flush                opró?niae
 405 to follow               nastepow±                      % np. "a follows b"--"a nastepuje po b"
 406 to force                wymusiae
 407                         zmusiae
 408 to fork                 rozwidliae                       % w odniesieniu do funkcji fork(2)--rozwidliae proces; rozwidliae sie w proces potomny, itp.
 409 to idle                 pró?now±
 410 to impede               hamow±
 411                         utrudni±
 412 to interface            ³±czyae
 413                         sprzeg±
 414                         po¶redniczyae
 415 to involve              anga?ow±
 416 to imply                wymusz±
 417 to join                 przy³±cz±
 418                         do³±cz±
 419                         ³±czyae                          % ale co¶ do czego¶ co ju? istnieje - patrz te? 'to merge'
 420 to kill                 zabiae                           % nie 'usun±ae', gdy? istniej± inne sygna³y ni? SIGSTOP/SIGKILL
 421                         ubiae                            % bardziej slangowo, lecz wci±? dobrze
 422 to link                 konsolidow±
 423                         linkow±                        % slangowo
 424                         ³±czyae                          % spaj± fragmenty czego¶ w ca³o¶æ
 425 to list                 wyszczególni±
 426                         umieszczeae na li¶cie
 427                         wypisyw±
 428                         listow±                        % slangowo
 429 to lock                 zajmow±
 430                         blokow±
 431 to maintain             pielegnow±
 432                         obs³ugiw±                      % np. to maintain a network--obs³ugiw± sieae (jako administrator)
 433 to match                dopasow±
 434                         odpowiad±                      % odpowiad± czemu¶
 435 to merge                spaj±
 436                         ³±czyae                          % ale dwie osobne cze¶ci w jedn± - patrz te? 'to join'
 437 to mingle               miesz±
 438 to mount                montow±
 439 to overload             przeci±?yae
 440 to override             przes³oniae
 441                         przeci±?yae                      % mieae pierwszenstwo
 442 to overstrike           nadstukiw±
 443 to overwrite            nadpis±
 444 to parse                analizow± sk³adnie
 445 to permit               zezwoliae
 446 to preempt              wyw³aszcz±
 447 to process              przetwarz±
 448 to receive              odbier±
 449 to refresh              od¶wie¿±
 450 to release              zwolniae
 451                         wypu¶ciæ
 452 to replace              zast±piae
 453 to restore              odtworzyae
 454 to resume               wznowiae
 455 to retain               zachowyw±
 456 to schedule             przydziel± zasoby              % j±dro obs³uguj±c liste zadan decyduje, który proces mo?e aktualnie korzyst± ze sprzetu
 457                         prze³±cz± zadania              % mo?e mniej precyzyjne, ale ³adniejsze :)
 458                         planow±                        % ksi±?kowo :)
 459 to search               przeszukiw±
 460                         poszukiw±
 461                         szuk±
 462 to specify              okre¶liæ
 463                         pod±
 464 to spool                buforow±                       % np. wydruki w kolejce
 465                         sk³adow±
 466                         odk³ad±
 467                         przetrzymyw±
 468 to start                rozpocz±ae
 469                         uruchomiae                       % np. program
 470 to supply               dostarcz±
 471 to support              obs³ugiw±
 472                         wspier±
 473 to suppress             powstrzymyw±                   % np. "supress this behaviour"--"powstrzymaj to zachowanie"
 474 to swap                 wymieni±                       % jedno na drugie
 475 to toggle               prze³±cz±
 476 to trace                ¶ledziæ
 477 to trigger              poci±g±
 478                         wywo³yw±
 479 to tune                 dostroiae
 480 to undo                 cofn±ae
 481 update                  od¶wie¿aæ
 482                         aktualizowaæ
 483 to work around          przeciwdzia³aæ                  % zazwyczaj chodzi o jakie¶ usterki w programach
 484 token                   ¿eton
 485                         token
 486                         cecha                           % np. jakiego¶ ci±gu
 487                         znacznik
 488 toolkit                 zestaw narzedzi
 489 total                   ca³kowity
 490                         ogó³em
 491 truncation              obcinanie
 492 tuple                   krotka                          % np. para, trójka, czwórka, itd.
 493 unary                   jednoargumentowy
 494 union                   unia                            % struktura w jezykach programowania
 495                         suma                            % w matematycznej teorii zbiorów
 496 unix domain             dziedzina uniksa                % nale?± tu specyficzne protoko³y
 497 valid                   prawid³owy
 498                         odpowiedni
 499 variable                zmienna
 500 verbatim                dos³ownie
 501 verbose                 gadatliwy                       % np. gadatliwy tryb dzia³ania
 502                         wymowny                         % niby bardziej poprawne, ale mniej zrozumia³e ;)
 503 vertical                pionowy
 504 vi-like                 vi-podobne                      % polecam u?yw± tej postaci do innych -like równie?.
 505 violation               naruszenie
 506                         pogwa³cenie                     % ale nie kobiety ;>
 507 visual                  wizualny
 508                         dostep do grafiki               % w X Window System jest to struktura danych, okre¶laj±ca takie rzeczy, jak np. g³ebia kolorów
 509 whitespace              bia³a spacja
 510 wide area network       sieæ rozleg³a                   % czyli WAN
 511 wildcard                maska                           % tj. znaki *, ?, etc.
 512                         joker                           % tj. znaki *, ?, etc.
 513 window manager          mened¿er okien                  % tj. fvwm, afterstep, itp.
 514 workstation             stacja robocza
 515 write behind            pisanie z opó¼nieniem           % czyli buforowanie zapisu
 516 zombie process          proces duch